Niver peurvat

Graet e vez niver peurvat eus an niveroù anterin a zo kevatal da sammad o rannerioù, estregeto o-unan eveljust.

Da skouer eo peurvat 6 rak 6 = 2 × 3, setu eo 1, 2, 3 ha 6 rannerioù 6. Sammad rannerioù 6 (estreget 6) eo neuze :

1 + 2 + 3 = 6

Gant Euklides, en III^e kantved kt JK, e oa bet dizoloet ha prouet kement-mañ:
Ma 'z eus un niver kentael eus ${\displaystyle M=2^{p}-1\,}$ neuze eo peurvat ${\displaystyle M\cdot \left({\frac {M+1}{2}}\right)=2^{p-1}(2^{p}-1)}$.

Gant Leonhard Euler, en XVIII^vet kantved, e oa bet prouet emañ an holl niveroù peurvat par er stumm kinniget gant Euklides. Setu eo liammet klask niveroù peurvat par gant klask niveroù kentael Mersenne (niveroù kentael e stumm 2^p-1).

N'eus ket bet kavet niver peurvat ampar ebet met n'eur ket deuet a-benn da brouiñ n'eus ket anezho kennebeut. Prouet ez eus bet avat e rank an niveroù peurvat ampar kaout 11 faktor kentael da nebeutañ, unan anezho da nebeutañ brasoc'h eget 300 000. Prouet ez eus bet ivez n'eus hini ebet bihanoc'h eget ${\displaystyle 10^{300}}$.